Ngày dân số Thế giới là sự kiện diễn ra hằng năm vào ngày 11/7. Đây là dịp để toàn thế giới nâng cao nhận thức về các vấn đề dân số.
Vào lúc 6 giờ 35 phút (theo giờ tại Anh), ngày 11/7/1987, một cậu bé người Nam Tư có tên là Matej Gašpar chào đời tại Zagreb (nay là Thủ đô của Croatia) và đã trở thành công dân thứ 5 tỷ của thế giới. Tại thời điểm đó, nhiều quốc gia trên thế giới đã tổ chức lễ kỷ niệm. Theo quan niệm của họ, đây là sự kiện quan trọng đặc biệt đánh dấu chiến thắng trong cuộc đấu tranh chống lại những thế lực đã kìm hãm sự sinh trưởng trong lịch sử của nhân loại.
Tuy nhiên họ cũng nhận thức được rằng, với dân số 5 tỷ dân lúc đó, các mối họa lớn sẽ xảy ra do sự bùng nổ dân số. Chính vì vậy, cột mốc này cũng là hồi chuông cảnh tỉnh và nhắc nhở mọi người trên trái đất về sự cạn kiệt tài nguyên, sự ô nhiễm môi trường, sự mất cân bằng sinh thái và sự bất bình đẳng giữa quyền con người.
Trước những hiểm họa mà bùng nổ dân số có thể gây ra, diễn đàn dân số thế giới do Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA – United Nations Population Fund) đã tổ chức Hội nghị Quốc tế về dân số tại Amsterdam, Hà Lan vào tháng 11 năm 1989. Hội nghị quyết định lấy ngày sinh của cậu bé Matej Gašpar là ngày 11/7 làm ngày Dân số thế giới. Kể từ đó, ngày 11/7 hằng năm là ngày nhắc nhở mỗi quốc gia và mỗi người trên trái đất về nguy cơ của bùng nổ dân số. Đây là nguyên nhân hạn chế các quyền cơ bản (học hành, việc làm, dinh dưỡng, bảo vệ sức khỏe…). Bùng nổ dân số quá nhanh khiến đời sống con người gặp nhiều khó khăn. Nó cũng là căn nguyên khởi sinh nhiều vấn đề của xã hội, kìm hãm sự phát triển kinh tế.
Trên cơ sở đó, mỗi quốc gia cần tự liên hệ tình hình dân số của mình để vạch ra được những kế hoạch, hướng đi phù hợp, kịp thời. Từ đó triển khai những biện pháp, chính sách đúng đắn góp phần làm giảm sự gia tăng dân số. Bên cạnh đó là nâng cao chất lượng cuộc sống, trình độ dân trí và cải tạo môi trường sinh thái.
Các hoạt động kỷ niệm ngày Dân số Thế giới
Ngày Dân số Thế giới mỗi năm, UNFPA thường sẽ lựa chọn một chủ đề có tính toàn cầu. Nó sẽ giúp gây sự chú ý và lan tỏa rộng rãi ý nghĩa của các hoạt động đến toàn nhân loại.
Một số những hoạt động thường được diễn ra vào ngày Dân số Thế giới có thể thấy như:
Tuyên truyền về mất cân bằng giới tính khi tỷ lệ trẻ nam – nữ sinh ra quá chênh lệch nhau. Nghiêm cấm lựa chọn giới tính cho thai nhi để ngăn ngừa nạo phá thai, mất cân bằng giới tính.Tuyên truyền và cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản. Phổ biến kế hoạch hóa gia đình đặc biệt là với phụ nữ tại khắp các quốc gia.Phổ biến các tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết gây ra. Nhất là đối với những vùng thiểu số, bị hạn chế về thông tin.Tổ chức các cuộc diễu hành kỷ niệm ngày Dân số Thế giới tại nhiều nơi. Cùng với đó có thể là các chương trình văn nghệ, ca nhạc, hội thi,… Điều này giúp lan truyền những thông điệp về tình trạng gia tăng dân số quá nhanh. Đồng thời cũng nhắc nhở về các tác hại của nó.
